1. ENERGIEcoÖperatie

Ons uitgangspunt is: De zon en de wind zijn van iedereen. 

Het was op de eerste inspirHerent (2015) dat het idee opborrelde de transitie van milieubelastende energievormen naar hernieuwbare energie (wind, zon, energiebesparende maatregelen, enz.) een duw in de rug te geven. Enkele geïnspireerden kwamen tot een concrete invulling van het idee:  een burgercoöperatie. 

Het plan daarvoor werd begin 2018 voorgesteld op een infoavond waaruit duidelijk werd dat eenzelfde verlangen sterk leefde bij vele anderen van de regio Oost-Brabant, die ook enthousiast waren om via dergelijk initiatief actief een bijdrage te leveren aan de voorgestelde energietransitie.  En dus werd Energiecoöperatie Oost-Brabant (ECoOB) bij de notaris geboren op 28 mei 2018. 

ECoOB is een burgercoöperatie voor hernieuwbare energie en is erkend als coöperatieve vennootschap en lid van REScoop Vlaanderen. Zij verenigt burgers om de energievoorziening (productie en verkoop)  in eigen handen te nemen. Het streefdoel is een significante bijdrage te leveren in het streven naar een klimaat-neutrale energievoorziening in de regio Oost-Brabant. 

inspirHerent 2018. ECoOB zoekt coöperanten om mee te werken aan de uitbouw van de kerntaken van de coöperatie :

  1. investeren in hernieuwbare energie installaties,
  2. energiebesparende initiatieven ontwikkelen,
  3. productie en levering van hernieuwbare energie en energiediensten organiseren
  4. actief promotie voeren voor energietransitie en hernieuwbare energie.

2. Gedeelde mobiliteit

opstart burgercoöperatie gedeelde e-mobiliteit 

De Herentse Autodeelgroep wil het autodeelaanbod verruimen naar elektrische deelauto’s en deelbakfietsen.  Door het groeiende schaalniveau van (particulier) autodelen in Herent (50 gezinnen, 7 deelauto’s) lijkt de oprichting van een burgercoöperatie rond elektrische deelmobiliteit een zinvolle volgende stap.  

inspirHerent 2018. We leggen  uit wat een coöperatie rond e-deelmobiliteit inhoudt en polsen naar de interesse in Herent voor de opstart van een burgercoöperatie rond elektrische deelmobiliteit in de ruime regio rond Leuven.  

Meer info op: www.lichtleuven.be en www.partago.be/leuven

 

3. nieuwe woonvormen

 

Vorig jaar was het centrale thema van inspirHerent al wonen. Nu we het deze keer over burgerinitiatieven hebben, kunnen we niet anders dan het thema weer op te pikken.

Vorig jaar vertrokken we van ruimtelijke ordening en kwamen we uit bij kernversterking. Dat is materie van bouwverordeningen en soortgelijke regelgeving vanuit de overheid. Maar ook de burgers, de ‘woners’ moeten mee zijn. Ze kunnen kleiner gaan wonen (tot en met ‘tiny houses’), ze kunnen verhuizen in de loop  van hun leven naargelang ze met meer of minder leden van een huis-gezin zijn, ze kunnen kopen of huren, ze kunnen hun woning aanpassen om er ook niet-gezinsleden in te laten wonen. Zo ontstaan nieuwe woonvormen.

Het lijstje van dergelijke woonvormen breidt uit: woning splitsen, samenhuizen, cohousing om er maar enkele te noemen.  Sommige ervan zijn niet helemaal nieuw. Dat een zoon of dochter met zijn of haar gezin intrekt bij de ouders of dat de ouders bij zoon of dochter gaan wonen bijvoorbeeld. Maar er zijn tegenwoordig wel meer regels van burgerzaken en huisvesting. En ook nieuwe namen. Om bij hetzelfde voorbeeld te blijven,  ‘inwonen’ heet nu ‘kangoeroewonen’ en volgens de overheid gaat het om ‘zorgwonen’. (Wie zorgt trouwens voor wie?)

Met inspirHerent 2018 willen we bekijken hoe we  de nieuwe woonvormen kunnen aanmoedigen. Van onderuit.  Inspelend op wat wettelijk mogelijk is, maar ook door openingen te maken in wetten en reglementen.

We doen dat zo concreet mogelijk. In onze gemeente met zijn dorpen, wijken en buurten. Ook voor alle bevolkingscategorieën: volgens hun levensloop, volgens de (weder)samenstelling van gezinnen, volgens de financiële draagkracht, enzovoort.

We beperken ons niet tot het laag hangend fruit, maar verkennen ook de meer gedurfde oplossingen zoals wooncoöperaties en community land trust.

 

4. kortevoedselketen

In het gangbare voedselsysteem ligt tussen veld en tafel een lange weg: heel wat tussenschakels en dikwijls een grote afstand. Voedsel wordt daardoor herleid tot koopwaar, zakelijk en onpersoonlijk. Mensen weten niet meer waar hun voedsel écht vandaan komt en de boeren aan het begin van de lange keten krijgen maar een fractie van de eindprijs.  

Is er nog een weg terug?   

Neen, niet terug in de tijd, toen je met een melkkannetje een pint melk ging halen terwijl de boerin nog aan het melken was of toen de bakker zijn bloem in de plaatselijke molen haalde en het brood aan huis bracht.   

Wel nieuwe banden tussen  boeren en eters , zo nodig via  verwerkers. Zulke banden zijn er ook in Herent, bijvoorbeeld hoeveverkoop, een paar hoeveslagerijen, voedselteams, gemeenschapsboerderij. Of net buiten Herent, artisanale bakkerijen, buurderijen. Ook Fair Trade, al komt dat van verder want cacao en koffie kunnen we hier (voorlopig) niet voortbrengen.  

Met korteVoedselketen - wordt voedsel weer iets tussen mensen. Het krijgt een gezicht.  Eters krijgen vers, gezond voedsel op hun bord met een beperkte klimaatafdruk, boeren krijgen een eerlijkere prijs en het respect dat ze verdienen voor hun stiel.   

inspirHerent 2018. We zetten de verschillende initiatieven van kVK naast elkaar en gaan op zoek naar middelen om ze meer armslag te bezorgen. Misschien kunnen die initiatieven baat hebben bij samenwerking. Sommige werken al samen, maar een ruimer én systematisch verband zou de afzonderlijke initiatieven ten goede komen.  

 

5. buurten + comités

Als buren, maken we samen plannen: niet alleen elk voor eigen buurt, maar ook voor naburige buurten. En waarom niet voor de hele gemeente?  

Een voorbeeld: Den Doren 

Een beetje historiek: zoals de meeste goede ideeën ontstaan deze tussen pot en pint. Een twaalftal jaar geleden ontstond -  vanuit de ouderraad – Den Doren Leeft. Vijf man organiseerden activiteiten voor families met kinderen die in de buurt naar school gingen. Het was een groot succes. De gemiddelde opkomst lag rond de 60-70 man/vrouw. Eenmaal per jaar was er de familiedag – een ludiek feest, samenzijn  op verplaatsing. Vanuit Den Doren Leeft groeiden andere subgroepen zoals wekelijkse fietstochten, ‘den doren breit’, den doren sport (met triatlon allures), den doren viert nieuwjaar, weekend Ardennen met een nieuwere generatie. 

Wat een ongelooflijk gevoel geeft, is dat mensen elkaar (leren) kennen, dat er vriendschapsbanden ontstaan, dat er  in geval van nood hulp in de buurt is. Ik ben er van overtuigd dat zonder “het tussen pot en pint idee” mijn en ons leven er anders zou uitgezien hebben. 

Van bij de start van De Doren Leeft was het concept duidelijk – een uitgebouwde en goed georganiseerde activiteit met nadien de nodige en obligate afsluiter.  

Was alles rozengeur en maneschijn? Niet altijd. Bij de organisatie zaten we niet altijd op dezelfde lijn, groeipijnen zijn inherent aan dit gebeuren.  Hebben we kansen gemist? Ja. De grote groep mensen is niet meer verruimd (heel sterke homogene groep) , qua duurzaamheid van de activiteiten mocht het beter, er zijn geen buurtgerichte projecten uit gegroeid, te weinig nieuwkomers geënthousiasmeerd.  

Toch blijft het een fantastische gebeurtenis die onze buurt dichter bij elkaar heeft gebracht en die het thuisgevoel alleen maar sterker maakte voor de inwijkelingen onder ons.                                                                    InspirHerent 2018. We komen samen met verschillende buurtcomités. We maken kennis met elkaar, we leren van elkaar, we kruis-bestuiven. We kijken of er misschien een overkoepelende buurtwerking kan komen.  We  inspireren elkaar om buurten weer samen te brengen, te bewegen, te spelen, menselijker en aangenamer te maken voor iedereen.

 

6. iedereen mee: Nieuwe inwoners

Het aantal Herentenaren neemt sterk toe: over de afgelopen 10 jaar groeide de bevolking met 10%, tegen 2035 worden nog eens 2.000 bijkomende inwoners verwacht. Herent is dan ook een populaire plaats om te wonen. Naast Leuven en vlakbij Brussel is het de ideale uitvalsbasis om te gaan werken en om vrije tijd te besteden.

De toenemende bevolking creëert de nood aan meer woonentiteiten en gepaste infrastructuur. In een gemeente met een landelijk karakter vormt dat een hele uitdaging. De noden verschillen ook sterk van inwoner tot inwoner: de ene is op zoek naar een nieuwbouwwoning of renovatiepand, de andere naar een betaalbaar appartement of een geschikte assistentiewoning. Ook woningen voor vluchtelingen en mensen in nood zijn nodig.

Daarnaast is het belangrijk dat nieuwe inwoners snel wegwijs en geïntegreerd geraken in onze gemeente. Enkel op die manier kan hun een thuis gevoel worden gegeven en de sociale cohesie bevorderd. Vele nieuwkomers ontdekken snel het gemeentehuis, de kerken en de Wildeman, maar daar blijft het dan bij. Zij hebben vaak behoefte aan sociale contacten, maar weten niet waarheen omdat ze hun buren en onze verenigingen nog niet kennen.

InspirHerent 2108. We geven enkele voorbeelden van nieuwe woonprojecten waar die uitdagingen hebben gespeeld en hoe daarmee is omgegaan. We gaan op zoek naar de vragen die nieuwe inwoners zich stellen en inspiratie om op die vragen een gepast antwoord te geven zodat “iedereen mee” is.

 

+1. participatieve democratie

 

In de vorige edities van inspirHerent is participatie altijd komen bovendrijven: inspraakplus in het gemeentebeleid.

We bekijken het deze keer van de kant van de burgers: hoe kunnen wij, samen, (i.p.v. elk afzonderlijk een meestal boze brief te schrijven naar “de” gemeente) ons organiseren als volwaardige gesprekspartners voor het gemeentebestuur?

Voor burgerparticipatie zijn er twee voorwaarden: een cultuur én een structuur.

Een cultuur van participatie waarin burgers meer zijn  dan kiezers om de zes jaar, en voor de rest van de tijd louter toeschouwers. De overheid moet hen zien en ook zijzelf moeten zich zien als ‘politieke actoren’. Dat betekent dat de verkozene politici een nieuwe rol krijgen:  burgerparticipatieve processen tijdens de beleidsvoorbereiding kritisch surveilleren, inhoudelijk aanjagen, de afgesproken stappen  controleren en budgettair bewaken. (Manu Claeys, Red de democratie).

De structuur van de participatie is meervoudig:  de gemeenteraad (en zijn commissies), de ‘advies’raden, de verenigingen, de buurten en de wakkere (en wakker te maken slapende burgers.)

inspirHerent 2018.We gaan op zoek naar mogelijke structuren vanuit de  bestaande  kanalen in Herent. Hoe werken ze? Hoe kunnen we ze beter doen werken? Welke kanalen ontbreken en hoe trekken we ze op gang?